17. mai: Full av stoltheit, ikkje alkohol

Vi kan vere stolte av korleis vi feirar nasjonaldagen vår. Barnetog, folkefest og tre gonger tre hurra! Vi feirar demokratiet vårt. Og i ei uroleg tid, der vi dagleg kan lese om krig, auka konfliktnivå og demokrati under press, er det viktigare enn på lenge. 

Vår folkefeiring er eit særleg viktig symbol.

I Noreg har vi tradisjon for å setje barna i sentrum på nasjonaldagen. 

For barna er det ein magisk dag. Det er finstasen på, smilande folkemengder, glade tonar frå korps, samhald og is. Den magien er det verdt å verne om! For det er nettopp det som gir oss den inkluderande folkefesten vi ønskjer oss.

I lys av dette er det eit paradoks at 17. mai - barnas dag - har blitt ein av dei dagane i året der det er mest akseptert og naturleg å drikke frå frukost til kvelds (og for nokre endå lenger).

Champagnefrukosten er no ein innarbeidd tradisjon hos mange. Og 16. mai-festen er bytt ut med dagsfylla på sjølve nasjonaldagen.

Når 17. mai i år attpåtil landar på ein laurdag, kan nasjonaldagen bli endå meir alkoholmarinert for mange. Det kan skape uvisse og utryggleik for barn, men også resten av befolkninga skal ha fridom til å feire ein nasjonaldag utan alkohol og fyll som ein del av ramma.

Ifølgje ei befolkningsundersøking gjennomført av Ipsos på vegner av oss i Av-og-til ser vi at

... halvparten av befolkninga synest alkohol har ein for stor plass når vi feirar nasjonaldagen 

... og 4 av 10 nordmenn seier dei har sett rusa vaksne saman med barn på 17. mai

Det bør få alarmklokkene til å ringje.

Fleire har òg reagert. I år har oppladinga til 17. mai vore prega av skjenkedebatt fleire stader i landet. 

Av-og-til ønskjer debatten velkomen. Vi skulle likevel ønskje at utgangspunktet var noko annleis. At vi heller diskuterte: Korleis kan vi gjere nasjonaldagen mindre alkoholmarinert?

Det har stor verdi å bevare 17. mai som folkefest med barna i sentrum. 

Difor bør vi vaksne tenkje oss godt om. For det er vi som bestemmer om vårt behov for champagne til frukost og lykkepromille gjennom dagen skal gå framfor barnas forventningar, og potensielt skape uvisse, utryggleik og gi ein bismak til ein magisk dag.

Oppfordringa er difor enkel: Lat oss ta omsyn til kvarandre, og lat nasjonaldagsfeiringa bli god for både store og små. Det gjerast best med ein nasjonaldag full av stoltheit, ikkje alkohol.

Gratulerer med dagen! 

Dette meiningsinnlegget er omsett til nynorsk ved hjelp av KI, og kvalitetssikra av redaksjonen i Bø blad.